Publicaties

Classificatie van vier cyanobacteriestammen

Adviezen | 27.01.2022 | CGM/220127-01

De COGEM is gevraagd om de cyanobacteriestammen Hapalosiphon welwitschii UH IC-52-3, Westiella intricata UH HT-29-1, Fischerella sp. ATCC 43239 en Fischerella ambigua UTEX 1903 te classificeren. Het zijn filamenteuze (zogenaamde ‘true branching’) cyano­bacteriën die gespecialiseerde cellen (heterocysten) vormen die stikstof kunnen binden.

Er zijn geen aanwijzingen dat de vier cyanobacteriestammen pathogeen zijn voor mens, dier of plant. De vier stammen produceren wel stoffen (waaronder hapalindol-achtige stoffen) waarvan onder laboratoriumomstandigheden is gebleken dat zij schadelijk zijn voor andere organismen. Zij remmen de groei van concurrerende microben en zijn schadelijk voor organismen die cyanobacteriën eten, zoals insectenlarven en larven van kreeftachtigen. Deze stoffen spelen waarschijnlijk een rol bij de verdediging van cyanobacteriën tegen andere organismen. De twee Fischerella stammen produceren ook stoffen (microcystines) waarvan bekend is dat zij schadelijk kunnen zijn voor mens en dier wanneer zij bij algenbloei massaal vrijkomen bij het doodgaan van cyanobacteriecellen. Voor soorten uit de genera Fischerella en Hapalosiphon is algenbloei gerapporteerd. Voor zover bij de COGEM bekend zijn er geen meldingen dat de vier cyanobacteriestammen bij algenbloei betrokken zijn, maar op basis van de huidige kennis kan niet worden uitgesloten dat deze stammen algenbloei zouden kunnen veroorzaken.

Alles overwegende is de COGEM van oordeel dat Fischerella sp. ATCC43239, F. ambigua UTEX1903, W. intricata UH HT-29-1 en H. welwitschii UH IC-52-3 in pathogeniteitsklasse 1 ingedeeld kunnen worden en dat werkzaamheden met deze cyanobacteriestammen op inperkingsniveau I uitgevoerd kunnen worden. Gezien de thans beschikbare informatie is de COGEM van oordeel dat de vier cyanobacteriestammen niet in aanmerking komen voor opname op lijst A1 van Bijlage 2 van de Regeling ggo.

Download publicatie