Signalering en advies CRISPR-Cas; revolutie uit het lab

In de afgelopen jaren zijn grote vorderingen gemaakt met technieken waarmee gerichte veranderingen in het genoom kunnen worden aangebracht. Eén van de meest veel¬belovende technieken is CRISPR-Cas. Dit genome editing systeem vindt in zeer korte tijd grootschalige toepassing in alle onderzoeksvelden van de levens-wetenschappen. Met behulp van CRISPR-Cas kunnen gerichte veranderingen zoals mutaties, deleties en zowel kleine als grote inserties (transgenen) in het genoom worden aangebracht. CRISPR-Cas biedt grote kansen en mogelijkheden voor medische toepassingen, plantenveredeling en innovatie in de levenswetenschapen. Echter de EU ggo-regelgeving is niet toegesneden op de nieuwe techno¬logische mogelijkheden. Hierdoor ontstaan onder meer problemen rond handhaafbaarheid, ontstaat een ongelijk speelveld voor bedrijven in de EU met bedrijven daarbuiten en komen innovatie en weten¬schappelijk onderzoek in de knel. De snelle opmars en grote potentie van CRISPR-Cas zet deze problematiek op scherp.
De mogelijkheid om gericht veranderingen in het genoom aan te brengen kan ook tot nieuwe (ethische) vragen leiden, zoals waarom het niet toegestaan is om erfelijke ziekten bij de mens uit te bannen door genetische modificatie.
In de signalering wordt ingegaan op de technische aspecten van het CRISPR-Cas systeem, de mogelijkheden die het systeem biedt voor zowel medische als landbouwkundige toepassingen, de eventuele risico’s en de vraag of CRISPR-Cas toepassingen en hun producten onder de ggo-regelgeving vallen. Daarnaast wordt ingegaan op de noodzaak dat de EU tot een snel besluit komt over de status van de nieuwe biotechnologische technieken in het algemeen, en CRISPR-Cas in het bijzonder, en over de noodzaak van een eventuele herziening van de EU ggo-regelgeving.