Sociaal-economische aspecten van ggo’s. Bouwstenen voor een EU duurzaamheidsbeoordeling van genetisch gemodificeerde gewassen

De Commissie Genetische Modificatie (COGEM) heeft voorwaarden opgesteld om te bepalen of genetisch gemodificeerde (gg-)gewassen een bijdrage leveren aan verduurzaming van de landbouw. Het rapport is geschreven in opdracht van minister Cramer en onderdeel van de Nederlandse inbreng in de Europese discussie. In Europa bestaat onvrede over de huidige toelatingsprocedure van gg-gewassen en wordt
gediscussieerd over de vraag of sociaal-economische factoren (zoals maatschappelijk nut en cultuurwaarden) ook moeten meewegen.
In het rapport worden de volgende thema’s genoemd: maatschappelijk nut, welvaart & economie, welzijn & gezondheid, (lokale) voedselvoorziening, cultuurwaarden, keuzevrijheid, veiligheid, biodiversiteit en milieukwaliteit. Voor teelt van gg-gewassen in Europa zijn drie thema’s relevant. Deze thema’s, maatschappelijk nut, welvaart & economie en cultuurwaarden spelen momenteel geen rol in het beoordelingskader voor ggo’s in Europa. Veiligheid, keuzevrijheid, biodiversiteit en milieukwaliteit zijn ook belangrijk maar hiervoor bestaan in Europa reeds algemene wettelijke kaders die ook voor gg-gewassen gelden. Voor het beoordelen van teelt buiten Europa gevolgd door import zijn alle negen thema’s relevant.
De COGEM merkt op dat het politiek, juridisch en met het oog op handelsrelaties ingewikkeld is om een beoordelingskader voor import op te stellen omdat buiten Europa andere wetten, regels en cultuurwaarden gelden. Betrokkenheid van (lokale) stakeholders is een voorwaarde om tot een duurzaamheidsbeoordeling bij import van gg-gewassen te komen.
In Europa worden ggo’s momenteel alleen specifiek op veiligheid voor mens, dier en milieu beoordeeld. Sociaal-economische aspecten spelen in de huidige toelatingsprocedure formeel geen rol. Er bestaat in Europa onvrede over deze toelatingsprocedures voor gg-gewassen. De Europese Commissie heeft daarom alle lidstaten gevraagd, om voor eind 2009 aan te geven, welke andere aspecten moeten worden meegewogen bij de beoordeling van gg-gewassen. In de zomer van 2010 zal de Europese Commissie een rapport uitbrengen waarin de inbreng van de Europese lidstaten is verwerkt.

De COGEM signalering kunt u vinden onder de ‘download publicatie’ knop en een visuele samenvatting van de signalering kunt u hier vinden.