Advies over maatregelen bij klinische studies met AAV-vectoren en ‘targeted nucleases’ zoals CRISPR-Cas9

De COGEM is gevraagd te adviseren over een brede vergunningaanvraag voor klinische studies waarbij AAV-vectoren in combinatie met zogenaamde ‘targeted nucleases’, waaronder CRISPR-Cas9, middels verschillende routes worden toegediend aan proefpersonen. De COGEM heeft in een eerder generiek advies over het gebruik van deze vectoren maatregelen geadviseerd om verspreiding naar derden te voorkomen. De maatregelen in de aanvraag wijken op een paar punten af van dit generieke advies. Zo is de duur van de voorgestelde veiligheidsmaatregelen korter. Aangezien de aanvrager hiervoor geen onderbouwing biedt, ziet de COGEM geen reden om af te wijken van de eerder door haar geadviseerde termijn van twee weken. In de ontwerpbeschikking zijn bij toedieningen in het oog aanvullende maatregelen voorgesteld. De COGEM stemt in met deze aanvullende maatregelen, gezien uitscheiding via neusvocht en traanvocht hier niet uitgesloten kan worden. In de aanvraag zijn aparte maatregelen voorgesteld voor de toediening van AAV-vectoren waarbij CRISPR-Cas9 alleen geactiveerd wordt in oog-specifieke cellen, waaronder het dragen van een ooglapje. De COGEM is van oordeel dat de voorgestelde maatregelen dienen te worden aangevuld met de maatregelen zoals benoemd voor generieke toepassing in het oog, voor de periode van één week en dat het ooglapje ten minste 24 uur gedragen wordt, conform haar eerdere advies over een dergelijke toepassing.
Samengevat, is de COGEM het eens met de maatregelen zoals opgenomen in de ontwerpbeschikking met enkele aanvullingen. Met de toepassing van de geadviseerde maatregelen, is de COGEM van oordeel dat de risico’s voor mens en milieu bij deze klinische studies met AAV-vectoren met ‘targeted nucleases’ verwaarloosbaar klein zijn.