Publicaties

Classification of bacterial pathogens

Onderzoeksrapporten | 20.12.2011 | CGM 2011-07

De COGEM heeft een onderzoek laten uitvoeren naar de classificatie van pathogene en apathogene bacteriën. Dit onderzoek is gestart naar aanleiding van een adviesvraag vanuit het voormalige ministerie van VROM aangaande de herziening van Bijlage 1 bij de Regeling GGO. Deze Bijlage 1 bestaat uit een lijst van micro-organismen die niet pathogeen zijn voor mens, dier of plant en waarmee onder bepaalde voorwaarden op het laagste inperkingsniveau ML-I gewerkt mag worden. In het onderzoek is de classificatie van de niet-pathogene bacteriën tegen het licht gehouden.
Daarnaast is de classificatie van pathogene bacteriën onderzocht. Dit hangt samen met een andere adviesvraag aan de COGEM over de herziening van de ‘lijst van pathogene micro-organismen en agentia’. Deze lijst was oorspronkelijk als Appendix A aan de Regeling genetisch gemodificeerde organismen (ggo) toegevoegd, maar maakt sinds 2004 geen deel meer uit van de Regeling ggo. Desondanks wordt de lijst nog veel gebruikt bij de vergunningverlening van werkzaamheden met ggo’s. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu is van plan deze lijst weer op te nemen in de herziene versie van het Besluit ggo en de Regeling ggo.

Bovenbeschreven onderzoek is uitgevoerd door prof. dr. dr. A. van Belkum van het Erasmus MC te Rotterdam en is begeleid door een commissie met leden van de COGEM, het Bureau GGO en enkele externe experts. In het onderzoek is de classificatie van humaan- en dierpathogene bacteriën van tien verschillende lijsten van verschillende nationale en internationale organisaties op een rij gezet en met elkaar vergeleken. Deze meta-analyse heeft geresulteerd in een lijst met 2575 bacteriegenera en -soorten. Voor het merendeel van deze bacteriën is onder de geraadpleegde lijsten consensus over de classificatie. Over de classificatie van 260 bacteriën zijn de verschillende lijsten echter niet eenduidig. Voor deze zogenaamde controversiële bacteriën heeft Van Belkum de wetenschappelijke literatuur nagezocht op gegevens over mogelijke pathogeniteit voor mens en (landbouw)huisdieren. Op basis van de beschikbare literatuurgegevens en de classificatie van de geraadpleegde lijsten zijn ook deze controversiële bacteriën ingedeeld in pathogeniteitsklassen. De argumentatie achter de indeling van ieder van deze controversiële bacteriën is in een bijlage bij dit rapport opgenomen. Hierbij moet opgemerkt worden dat de focus van classificatie heeft gelegen op de pathogeniteit van deze bacteriën in mensen en (landbouw)huisdieren. De mogelijke pathogeniteit in planten en dieren, zoals insecten, vissen etc. is derhalve niet bij de uiteindelijke classificatie betrokken.

Het onderzoek van Van Belkum heeft geresulteerd in een up-to-date lijst met de classificatie van 2575 bacteriën en biedt een uitstekende basis om tot een algemene herziening te komen van de classificatie van de (a)pathogene bacteriën voor het gebruik in de ggo-vergunningverlening.

Dit heeft geresulteerd in een COGEM advies met een lijst van apathogene bacteriën die op Bijlage 1 opgenomen kunnen worden en COGEM advies met een lijst met pathogene bacteriën.

Het COGEM onderzoeksrapport kunt u vinden onder de ‘download publicatie’ knop en de aanbiedingbrief bij het onderzoeksrapport kunt u hier vinden.

Download publicatie