Immunotherapie met genetisch gemodificeerde T-cellen: onbedoelde blootstelling en potentiële risico’s
Onderzoek naar genetisch gemodificeerde (gg-)T-cellen als therapie tegen kanker neemt de laatste jaren toe. Hierbij worden T-cellen van de patiënt buiten het lichaam genetisch gemodificeerd zodat zij bij terugplaatsing in de patiënt de kanker kunnen bestrijden. Bij de milieurisicobeoordeling van studies met gentherapie worden ook de risico’s van mogelijke blootstelling van derden aan het ggo in ogenschouw genomen. Overdracht van gg-T-cellen van de patiënt naar derden kan plaatsvinden bij prikincidenten, donatie van weefsels/organen of bloed, via de placenta (naar het ongeboren kind), via moedermelk, of via semen. Om meer inzicht te krijgen in de mate van blootstelling en de potentiele risico’s, heeft de COGEM een literatuuronderzoek laten uitvoeren.
Op basis van de informatie uit het onderzoeksrapport en de wetenschappelijke literatuur signaleert de COGEM dat toepassing van gg-T-cel therapie in specifieke gevallen een potentieel risico voor derden kan vormen. Bij prikincidenten, overdracht via semen, en bloeddonatie acht de COGEM het risico van blootstelling verwaarloosbaar klein. Blootstelling aan gg-T-cellen bij weefsel-/orgaan-/stamceldonatie, via de placenta, of via borstvoeding, kan echter wel leiden tot een potentieel risico. De gevolgen kunnen ernstig zijn, maar zijn vooralsnog lastig in te schatten en afhankelijk van de modificatie van de gg-T-cel. Meer onderzoek is nodig om hier een uitspraak over te doen. Daarnaast moet duidelijkheid komen over welke maatregelen opgelegd kunnen worden om overdracht te voorkomen, en waar de verantwoordelijkheid voor deze maatregelen behoort te liggen. De COGEM signaleert dat betrokken instanties zich bewust moeten zijn van de mogelijke risico’s en dat patiënten die in aanmerking komen voor gg-T-cel therapie, geïnformeerd dienen te worden over de mogelijke risico’s in het geval van zwangerschap, borstvoeding en donatie.
De COGEM signalering kunt u vinden onder de ‘download publicatie’ knop en het bijbehorende COGEM onderzoeksrapport kunt u hier vinden.