Naar een integraal ethisch-maatschappelijk toetsingskader voor moderne biotechnologie

De COGEM bepleit in haar signalering over de ethisch-maatschappelijke aspecten van moderne biotechnologie een goede afweging tussen nut en risico (proportionaliteitsbeginsel). Ethische toetsing moet zich niet beperken tot een afweging van alleen het economisch nut tegenover de wetenschappelijke risico’s voor mens en milieu. Alle nagestreefde maatschappelijke doelen, zoals werkgelegenheid en beperking van milieubelasting en alle maatschappelijke nadelen, zoals beperking van genetische diversiteit en de integriteit van organismen, vragen om een afweging. Daarbij moeten alle biotechnologische toepassingen tenminste aan basale eisen voldoen, zoals wettelijk vastgelegde grenswaarden. Voor deze brede nut en risico afweging bepleit de COGEM voldoende deskundigheid bij de Haagse beleidsdepartementen, verankering van het proportionaliteitsbeginsel in de milieuwetgeving en het wettelijk voorschrijven van de invulling van een nut-risico formulier door aanvragers van marktintroducties en grote veldproeven met genetisch gemodificeerde organismen. Tenslotte wordt aanbevolen om rekening te houden met snelle ontwikkelingen in de waardering van de mogelijkheden en gevolgen van biotechnologie, door de ethisch-maatschappelijke toetsing periodiek te herijken. Op het brede veld van biotechnologie zijn naast de COGEM meerdere commissies werkzaam, zoals de Commissie Biotechnologie bij Dieren (CBD) en de Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (CCMO). Een goede afstemming van de ethisch-maatschappelijke toetsing door deze commissies is wenselijk en is recent door deze commissies afgesproken. De aanleiding: De Tweede Kamer heeft tijdens de parlementaire behandeling van de Integrale Nota Biotechnologie in januari 2002 de Regering verzocht een integraal toetsingskader voor biotechnologische ontwikkelingen op te stellen, met als doel de ethische en maatschappelijke aanvaardbaarheid van biotechnologische ontwikkelingen te beoordelen. Het afgelopen jaar is de COGEM bezig geweest met de ontwikkeling van een dergelijk integraal ethisch-maatschappelijk toetsingskader voor biotechnologie.

De COGEM signalering kunt u vinden onder de ‘download publicatie’ knop en een visuele samenvatting van de signalering kunt u hier vinden.