Publicaties

Aanbiedingsbrief bij onderzoeksproject ‘The plasticity of plant genomes – Causes and consequences: a survey of data on structural genome variation in plants’

Signalerende brieven | 31.07.2020 | CGM/200731-01

In de discussie over de zogenaamde nieuwe veredelingstechnieken en de vigerende ggo-regelgeving is het van belang om inzicht te hebben in de mate waarin de geïntroduceerde erfelijke modificaties zich bewegen binnen de natuurlijke variatie van de plantensoort. De COGEM heeft daarom een onderzoek laten uitvoeren naar welke veranderingen er van nature in het genoom van planten optreden.

Indien een gewenste eigenschap niet in een ras aanwezig is, kan deze eigenschap (indien aanwezig) uit andere planten van dezelfde (of kruisbare) soort ingekruist worden (klassieke of conventionele veredeling) en zodoende kan een nieuw ras verkregen worden waarin deze eigenschap wel aanwezig is. Ook kunnen via ‘klassieke mutagenese’ veranderingen in het genoom van planten aangebracht worden, in de hoop dat een gewenste mutatie en eigenschap hierbij ontstaat. Dit zijn een tijdsintensieve processen, om het veredelingsproces te versnellen, zijn er diverse nieuwe veredelingstechnieken ontwikkeld, waaronder gene-editing, die worden toepast om gericht veranderingen in het DNA (mutaties) te veroorzaken.

Waar bij ‘klassieke mutagenese’ tal van willekeurige veranderingen in het DNA veroorzaakt worden, kunnen met nieuwe veredelingstechnieken doelgerichter wijzigingen in het DNA worden aangebracht om een plant met een gewenste eigenschap te verkrijgen. Met gene-editing technieken (gerichte mutagenese) is het mogelijk om gericht kleine veranderingen in het genoom aan te brengen, zoals het wijzigen van één of enkele nucleotiden in het DNA. Ook zijn er technieken waarbij planten genetisch gemodificeerd kunnen worden met DNA-fragmenten afkomstig van de soort zelf of van een kruisbare verwant. Met behulp van intragenese bijvoorbeeld kunnen nieuwe combinaties van genetische elementen (zoals sequenties die coderen voor eiwitten en sequenties die de expressie daarvan reguleren) afkomstig van dezelfde (of kruisbare) soort, in een plant worden ingebracht.

Om meer inzicht te verkrijgen in de vraag of genoomveranderingen die met nieuwe veredelingstechnieken aangebracht kunnen worden binnen de bandbreedte vallen van de veranderingen die van nature ontstaan, heeft de COGEM een desk study laten uitvoeren. In de bijbehorende signalerende aanbiedingsbrief van de COGEM wordt ingegaan op hoe genoomveranderingen die met sommige nieuwe veredelingstechnieken aangebracht kunnen worden, zich verhouden tot veranderingen die van nature ontstaan en de tijdschaal waarop deze zich voor te doen.

De COGEM signalering kunt u vinden onder de ‘download publicatie’ knop. Het bijbehorende COGEM onderzoeksrapport is beschikbaar op een andere pagina. Ga naar het onderzoeksrapport.

Download publicatie