GMOs in de landbouw: Maatschappelijke en Ethische aspecten

In de Integrale Beleidsnotitie Biotechnologie (oktober 2000) stelt het kabinet voor om in 2001 een publieksdebat te organiseren over de ethische en maatschappelijke aspecten van (moderne) biotechnologie en voedsel. Dit debat is in 2001 gevoerd onder regie van de Commissie Biotechnologie en Voedsel (Commissie Terlouw). Tegelijkertijd vinden er ook veranderingen plaats in de werkwijze en samenstelling van de COGEM, die erop duiden dat er meer aandacht komt voor de maatschappelijke en ethische aspecten. Tot nu toe lag de risico analyse (als strikt wetenschappelijke activiteit van de COGEM) en de risico afweging (door het Ministerie) ver uit elkaar. Hoe dit tot stand is gekomen is geschetst door Jelsma. In deze situatie lijkt verandering te komen. Ook van de COGEM wordt in de toekomst verwacht dat die een (pro)actievere rol gaat spelen bij het faciliteren van de maatschappelijke discussie over de impact (de sociale en ethische aspecten) van GMOs. Het is niet de bedoeling dat de COGEM zelf een maatschappelijke afweging in de oordelende zin gaat maken, of als een ethische toetsingscommissie (vergelijkbaar met de CBD) gaat functioneren. De signalerende functie die de COGEM al had wordt versterkt.Door deze ontwikkeling krijgt de Subcommissie Ethiek en Maatschappelijke Aspecten (ScE&MA) een actievere rol toebedeeld binnen de COGEM. Van de ScE&MA wordt het volgende verwacht:- opstellen van een vragenformulier gericht op het vaststellen van de maatschappelijkeimpact van markttoelatingen van GMOs;- het signaleren van trends en daarmee verbonden maatschappelijke en ethische aspecten;- het faciliteren van een dialoog over de ethische aspecten binnen de technische subcommissies van de COGEM als markttoelating aan de orde is, op basis van een door de aanvrager ingevuld vragenformulier.Om aan deze verwachtingen te voldoen is er behoefte aan een werkdocument dat als achtergrondinformatie kan dienen bij het opstellen van een vragenformulier en bij het voeren van een dialoog of een publiek debat over ethische en maatschappelijke aspecten. Het werkdocument is bedoeld als een ruggesteun voor alle bij de dialoog betrokken personen, binnen en buiten de COGEM. Het geeft aan welke issues in het maatschappelijk debat een belangrijke rol spelen, welke posities worden ingenomen, en aan welke voorwaarden een goede dialoog moet voldoen. In dit werkdocument staan die aspecten centraal die te maken hebben met het gebruik van GMOs in de landbouwsector.